การแบ่งเซลล์

-

การแบ่งเซลล์

     การเจริญเติบโต และการสืบพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตเกี่ยวข้องกับการแบ่งเซลล์ 2 ขบวนการ คือ การแบ่งตัวของนิวเคลียส (KARYOKINESIS) และการแบ่งตัวของไซโทพลาซึม (CYTOPLASM) เมื่อการแบ่งตัว ของนิวเคลียสสิ้นสุด ขบวนการแบ่งตัวของไซโทพลาสซึมทันที
     การแบ่งตัวของนิวเคลียสมีอยู่ 2 แบบ คือ
1. การแบ่งตัวแบบไมโทซิส
2. การแบ่งตัวแบบไมโอซิส
     วัฏจักรของเซลล์ (cell cycle) หมายถึง ช่วงระยะเวลาการเปลี่ยนแปลงของเซลล์ในขณะที่เซลล์มีการแบ่งตัว ซึ่งประกอบด้วย 2 ระยะได้แก่ การเตรียมตัวให้พร้อมที่จะแบ่งตัว และกระบวนการแบ่งเซลล์
     1. ระยะอินเตอร์เฟส (Interphase)– Chromosome จะมองเห็นไม่ชัดเนื่องจากกำลังจำลองตัวเอง ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนย่อย
     G1 : ระยะก่อนสร้าง DNA สร้างสารเพื่อใช้สร้าง DNA
     S : ระยะสังเคราะห์และสร้าง DNA
     G2 : ระยะหลังสร้าง DNA พร้อมแบ่งโคโมซมและไซโทพลาสซึม
     2. ระยะ M (M-phase) เป็นระยะที่มีการแบ่งนิวเคลียส และแบ่งไซโทพลาสซึมซึ่งโครโมโซมจะมีการเปลี่ยนแปลงหลายขั้นตอน ก่อนที่จะถูกแบ่งแยกออกจากกัน ประกอบด้วย 4 ระยะย่อย คือ โพรเฟส เมทาเฟส แอนาเฟส และเทโลเฟส
     -Prophase - Chromosome เห็นชัด, เยื่อหุ้มนิวเคลียสและนิวคลิโอลัสหายไป
     -Metaphase - Chromosome มาเรียงตรงกลางเซลล์
     -Anaphase - Chromosome แยกไปคนละข้างของเซลล์
     -Telophase - นิวเคลียสแยกเป็น 2 อัน
     
     การแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส (mitosis)
     - แบ่งเซลล์ เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ของร่างกาย ในการเจริญเติบโตของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
     - การแบ่งเซลล์เพื่อการสืบพันธุ์ ในสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
     - ไม่มีการลดจำนวนชุดโครโมโซม (2n ไป 2n หรือ n ไป n )
     - เมื่อสิ้นสุดการแบ่งเซลล์จะได้ 2 เซลล์ใหม่ที่มีโครโมโซมเท่าๆ กัน
     - พบที่เนื้อเยื่อเจริญปลายยอด, ปลายราก, แคมเบียม ของพืชหรือเนื้อเยื่อบุผิว, ไขกระดูกในสัตว์, การสร้างสเปิร์ม และไข่ของพืช
     - มี 5 ระยะ คือ อินเตอร์เฟส (interphase), โพรเฟส (prophase), เมทาเฟส (metaphase), แอนาเฟส (anaphase) และเทโลเฟส (telophase)
     สรุปการแบ่งเซลล์แบบ Mitosis
-ได้เซลล์ 2 เซลล์
-Chromosome จำนวนเท่าเดิม (2n = 2n)
-เซลล์ที่ได้มีลักษณะเหมือนเดิมทุกประการ
-พบในการแบ่งเซลล์เพื่อการเจริญเติบโต
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส (meiosis)
     1. แบ่งเซลล์เพื่อสร้างเซลล์สืบพันธุ์ เกิดในวัยเจริญพันธุ์ของสิ่งมีชีวิต สัตว์และมนุษย์พบในอัณฑะ (testes), รังไข่ (ovary), ในพืชแบ่งเพื่อสร้างสปอร์ (spore) ในพืช พบในอับละอองเรณู (pollen sac) และอับสปอร์ (sporangium) หรือโคน (cone) หรือในออวุล (ovule)
     2. การลดจำนวนชุดโครโมโซมจาก 2n เป็น n ซึ่งเป็นกลไกหนึ่ง ที่ช่วยให้จำนวนชุดโครโมโซมคงที่ ในแต่ละสปีชีส์
     3. มี 2 ขั้นตอน คือ ไมโอซิส I (Meiosis - I) และไมโอซิส II (Meiosis - II)
     Meiosis I มีขั้นตอนการแบ่งเหมือน Mitosis แตกต่างจาก Mitosis คือ
     1. ระยะ Prophase มีการแลกเปลี่ยน (Synapsis) ส่วนของ Chr. ใน Chr. คู่ที่เหมือนกัน (Homologous Chromosome)
     2. ระยะ Anaphase Homologous Chromosome จะแยกตัวออกจากกันไปคนละข้างของเซลล์ ดังนั้นแต่ละเซลล์ที่แยกไปจึงมี Chr. ลดลงครึ่งหนึ่ง (ในคน 46 แท่ง เหลือ 23 แท่ง)
     3. Synapsis
     4. การแลกเปลี่ยนส่วนของโครโมโซมระหว่าง Homologous Chromosome คู่เดียวกัน
     5. มีการไขว้กันของ Homologous Chromosome เรียก Crossing Over
Meiosis II คล้าย Mitosis แต่ไม่มี การจำลองตัวของ Chromosome (ระยะ Interphase ตอนกลาง)
      สรุปการแบ่งเซลล์แบบ Meiosis
เพื่อให้เซลล์ที่แบ่งเป็นเซลล์สืบพันธุ์ (อสุจิ - ไข่)
หญิง - เกิดที่รังไข่ (Ovary) ได้ไข่ 1 ใบ
ชาย - เกิดที่อัณฑะ (Testis) ได้อสุจิ 4 ตัว
เป็นการแบ่งเซลล์ที่ลดจำนวนโครโมโซมลงครึ่งหนึ่ง (2n = n) ได้เซลล์ 4 เซลล์

ที่มา : http://www.scimath.org

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ประเภทของเซลล์

-
รูปภาพ
ประเภทของเซลล์ เซลล์แบ่งออกเป็น 2 ชนิด ตามโครงสร้างของเซลล์ ได้แก่ เซลล์โพรคาริโอตและเซลล์ยูคาริโอต 1. เซลล์โพรคาริโอต              เป็นเซลล์ของสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดเล็กมาก มีโครงสร้างของเซลล์อย่างง่าย ๆ ไม่สลับซับซ้อน ขนาดของเซลล์มีตั้งแต่ 0.2-10 ไมโครเมตร พบใน เซลล์ของสิ่งมีชีวิตชั้นต่ำ เช่นแบคทีเรีย สาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน (blue green algae) และไมโครพลาสมา (mycoplasma) เป็นต้น เซลล์โพรคาริโอตมีลักษณะสำคัญคือ มีเยื่อหุ้มเซลล์ ( cell membrane ) มีออร์แกเนลล์ที่ไม่มีเยื่อหุ้ม คือไรโบโซม และเป็นเซลล์ที่ไม่มีเยื่อหุ้มนิวเคลียส ทำให้สารพันธุกรรมหรือโครโมโซมลอยซึ่งประกอบไปด้วยกรดดีออกซีไรโบนิวคลีอิก (DNA) ชนิดเกลียวคู่ 1 โมเลกุลลอยอยู่ภายในเซลล์ และจะม้วนตัวจับกันแน่นอยู่ตรงบริเวณที่เรียกว่า นิวคลีอิก (nucleoid) 2. เซลลูยูคาริโอต                   เป็นเซลล์ของสิ่งมีชีวิตชั้นสูง เช่น เห็ด รา พืช และ สัตว์ มีขนาดใหญ่กว่าเซลล์โพรคาริโอต 1,000 ถึง 10,000 เท่า ม...
อ่านเพิ่มเติม

โครงสร้างของเซลล์

-
รูปภาพ
โครงสร้างของเซลล์             ภายในเซลล์ของสิ่งมีชีวิตประกอบด้วยน้ำมากที่สุดถึงร้อยละ 75-85 โปรตีนร้อยละ 10-20 ไขมันร้อยละ 2-3 คาร์โบไฮเดรตร้อยละ 1 และ สารละลายอนินทรีย์ร้อยละ 1 เซลล์ของสิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดแม้จะมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน แต่จะมีองค์ประกอบพื้นฐานภายในเซลล์ที่คล้ายคลึงกัน องค์ประกอบภายในเซลล์ของสิ่งมีชีวิต สามารถแบ่งออกเป็น 3 ส่วนใหญ่ ๆ คือ นิวเคลียส ออร์แกนลล์ และส่วนที่ห่อหุ้มเซลล์ 1. นิวเคลียส      เป็นโครงสร้างที่มีความสำคัญที่สุดของเซลล์ เป็นที่อยู่ของสารพันธุกรรมส่วนใหญ่ มีลักษณะเป็นรูปกลมหรือรูปไข่ เซลล์ทั่วไปจะมีหนึ่งนิวเคลียส แต่สัตว์ชั้นต่ำบางชนิดจะมีสองนิวเคลียส เซลล์เม็ดเลือดแดงของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเมื่อเจริญเต็มที่ จะไม่มีนิวเคลียส  นิวเคลียสประกอบด้วย 3 ส่วน คือ          1.1. เยื่อหุ้มนิวเคลียส : เป็นเยื่อหุ้ม 2 ชั้นที่ห่อหุ้มนิวเคลียสไว้ มีลักษณะเป็นเยื่อหุ้มที่มีรูพรุน ( nuclear pore) สำหรับใช้เป็นทางเข้าออกของสารเคมีภายในนิวเคลียสกับไซโทพลาสซึม เซลล์ทั่ว ๆ ไปจะมีนิวเ...
อ่านเพิ่มเติม